Covid-19 öncesinde bile düşük petrol fiyatları yüzünden yavaşlayan ekonomilerini düzeltmek için borç alan Arap ülkelerinin ihtiyaçları pandemi sonrasında daha da arttı.
Suudi Arabistan’ın borçlarının milli gelirine oranın gelecek yıl %34’e varması bekleniyor. 2017’de bu oran %17’ydi. Yine aynı şekilde Kuveyt’in ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin borçları da ikiye katlanmış durumda.
Üstelik bunlar yine de iyi durumdakiler. Borç/Milli Gelir oranının önümüzdeki yıl Bahreyn’de %131’e, Oman’da %89’a varması bekleniyor. Hem bu iki ülke hem de Tunus yıl içerisinde kredi veren kuruluşlarca reddedilmişlerdi zaten.
Mısır’ın yıllardır devam ettirdiği yapısal reformlar da pandemi dolayısıyla tersine dönmüş durumda. 2016’da IMF’den $12 milyar dolar borç alan Mısır teşvikleri azaltmış ve yeni bir Katma Değer Vergisi getirmişti. Bütçe açığını %11’den %7’ye düşürmüş ve borç/milli gelir oranını 2021’de %79’a düşürmeye çalışıyordu. Gel görelim ki bu sene yine IMF’den $5.2 milyar dolar borç alan Mısır, %79’u hedeflerken borcunu milli gelirinin ancak %91’ine düşürecek gibi görünüyor. Ürdün’de bu oran %89, Tunus’ta ise %86.
Bu arada Türkiye’de bu oran %40. Dolayısıyla başta Suudi Arabistan olmak üzere bütün Arap ülkeleri yok yere ve haksızken Türkiye’ye sataşacaklarına gidip borçlarıyla uğraşsalar daha iyi olur bence.
Kaynaklar:
“Arab States Are Loading up on Debt.” The Economist, The Economist Newspaper, 2020, www.economist.com/middle-east-and-africa/2020/11/05/arab-states-are-loading-up-on-debt.